Google Analytics 4

ร่วมแชร์เป็นธรรมทานนะครับ

เล่มที่ ๓๘-๑๒ หน้า ๖๒๗ - ๖๘๓

พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๘-๑๒ อภิธรรมปิฎกที่ ๐๕ ยมก ภาค ๑



พระอภิธรรมปิฎก
ยมก ภาค ๑
_____________
ขอนอบน้อมพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคา-
นุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
เอกมูลกนัย จบ
ทุกมูลกนัย
[๑๐๕] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้น
ก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยใช่ไหม
วิ. อนาคามีบุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย แต่มิใช่ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัย อรหันตบุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัยและก็
ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัยและปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัยและปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวกไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคล ๒ จำพวกไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและก็
ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชานุสัยใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๒๗ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
วิ. อนาคามีบุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย แต่มิใช่ไม่มี
อนุสัยคืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัยและก็
ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัยและปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ทุกมูลกนัย จบ
ติกมูลกนัย
[๑๐๖] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย
บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกาม-
ราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวกไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย อนาคามีบุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉา-
นุสัย กามราคานุสัย และปฏิฆานุสัย แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย อรหันตบุคคล
ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และ
มานานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย
บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ติกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๒๘ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
จตุกกมูลกนัย
[๑๐๗] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
และทิฏฐานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวกไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและทิฏฐานุสัย แต่มิใช่
ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัยและมานานุสัย อนาคามีบุคคลไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และทิฏฐานุสัย แต่มิใช่ไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัย อรหันตบุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย และก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัย ฯลฯ
จตุกกมูลกนัย จบ
ปัญจมูลกนัย
[๑๐๘] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย ฯลฯ
อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปัญจกมูลกนัย จบ
ฉักกมูลกนัย
[๑๐๙] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๒๙ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ฉักกมูลกนัย จบ
ปฏิโลมโอกาส
เอกมูลกนัย
[๑๑๐] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรมที่ไม่นับ
เนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรม
ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่
มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับ
เนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๐ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับ
เนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๑ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
วิ. ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับ
เนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๑๑] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย ในสภาวธรรมที่
ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิ
ใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย ในสภาวธรรม
ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่
มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๒ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุและในสภาวธรรม
ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่
มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย ในสภาวธรรม
ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่
มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๑๒] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัย
คือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่
มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๓ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิ
ใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๑๓] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๔ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
[๑๑๔] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องใน
วัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๑๕] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มี
อนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
เอกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๕ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ทุกมูลกนัย
[๑๑๖] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
ก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยและกามราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
และปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็
ไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับ
เนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็
ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๖ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย ในสภาวธรรมที่
ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและกามราคานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ
บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัย
คือกามราคานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็
ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ทุกมูลกนัย จบ
ติกมูลกนัย
[๑๑๗] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๗ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย กามราคานุสัย และ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ใน
กามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิ
ใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและมานานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย
อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ติกมูลกนัย จบ
จตุกกมูลกนัย
[๑๑๘] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และ
ทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๘ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ
[๑๑๙] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย กามราคานุสัย และ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย และ
วิจิกิจฉานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย ฯลฯ
[๑๒๐] อนุ. บุคคลไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ฉักกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๓๙ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิโลมปุคคโลกาส
เอกมูลกนัย
[๑๒๑] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคล
นั้นก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ
ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคล ๒
จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย บุคคลเหล่านั้น
นั่นแหละ ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคล
เหล่านั้น ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
บุคคล ๒ จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกาม-
ราคานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่
มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลเหล่านั้น
นั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย อนาคามี-
บุคคล ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัย
คือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลนั้นนั่น
แหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัย
คือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย อรหันตบุคคล
ในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๐ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่
มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นปุถุชน ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคล ๒ จำพวก
ในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มี
อนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรมที่
ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย บุคคล ๒ จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่
มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย บุคคลเหล่านั้น
นั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้น
ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
อนาคามีบุคคล ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๓

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๑ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย อรหันตบุคคลใน
ภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัย
คือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย บุคคล
เหล่านั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคล
เหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่
มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้น
ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย อนาคามี-
บุคคล ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัย
คือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้น
นั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๒๒] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้น
ก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๒ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลนั้น
นั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย อรหันตบุคคล
ในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ใน
สภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นปุถุชน ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉา-
นุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคล ๒
จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๓ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
วิ. บุคคล ๒ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้น
นั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
และก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคล ๒ จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่น
แหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคล
เหล่านั้น ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
อนาคามีบุคคล ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๓
ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิ
ทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือภว-
ราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้น
นั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
ปฏิฆานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๔ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคล
นั้นไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลใน
ภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๒๓] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้น
ก็ไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นปุถุชน ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ใน
สภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่อง
ในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและก็
ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๕ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๔ จำพวก ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัย
คือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลเหล่านั้น
นั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้น
ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย อรหันต-
บุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๔ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ใน
สภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๒๔] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้น
ก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๖ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
[๑๒๕] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคล
นั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย บุคคล
เหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๓ ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัย
คือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นปุถุชน ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นนั่น
แหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่
มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัย
คืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๗ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
[๑๒๖] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคล
นั้นก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๔ จำพวก ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มี
อนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคล
เหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัย
คือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลใน
ภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
เอกมูลกนัย จบ
ทุกมูลกนัย
[๑๒๗] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัย อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคล
นั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัย
คือมานานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องใน
วัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
และก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นไม่มีอนุสัย
คือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
มานานุสัยและกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๘ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือมานานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นปุถุชน ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
บุคคล ๒ จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยและก็ไม่
มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัยและกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในรูปธาตุ อรูปธาตุ และในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องใน
วัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย บุคคล ๒ จำพวกในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย และปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๔๙ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัย อนาคามีบุคคล ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๓ ในกามธาตุและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องใน
วัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
และก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยและกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยปฏิฆานุสัย
อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่
มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๐ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัย
คืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ทุกมูลกนัย จบ
ติกมูลกนัย
[๑๒๘] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้น
ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและมานานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย และปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย อนาคามีบุคคล
ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉา-
นุสัย กามราคานุสัย และปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๑ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
มานานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอัน
เกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคล ๓ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัย กามราคานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัย
คือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้น
ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัยและมานานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่อง
ในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๒
ในกามธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย กามราคานุสัย และปฏิฆานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนา
และในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอัน
เกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. อนาคามีบุคคล ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๒ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และมานานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ติกมูลกนัย จบ
จตุกกมูลกนัย
[๑๒๙] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุส้ย มานานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
ใช่ไหม
วิ. บุคคล ๒ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
วิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิ
ใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ
บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย ปฏิฆานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและมานานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ
ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๓ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ
ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคลนั้นนั่น
แหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัย
คือวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือวิจิกิจฉานุสัย
และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย ฯลฯ
[๑๓๐] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคือภวราคา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นปุถุชน ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย
กามราคานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคล
นั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัย
คือกามราคานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ
ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัย บุคคล ๒ จำพวก ในทุกขเวทนา บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือ
ภวราคานุสัย กามราคานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือปฏิฆานุสัย บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒
ในกามธาตุ บุคคลเหล่านั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๔ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๒. สานุสยวาร
และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัยและมานานุสัย
บุคคลเหล่านั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลเหล่านั้นไม่
มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย อนาคามีบุคคล ในเวทนา ๒
ในกามธาตุ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัย กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐา-
นุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคือมานานุสัย บุคคล
นั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนาและในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้น
ไม่มีอนุสัยคือภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่
มีอนุสัยคือภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. อนาคามีบุคคล ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่มิใช่
ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย อรหันตบุคคลใน
ภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
วิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปัญจกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๕ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ฉักกมูลกนัย
[๑๓๑] อนุ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มีอนุสัย
คืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. อนาคามีบุคคล ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่มิใช่ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในสภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ บุคคลนั้นไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น และก็ไม่มีอนุสัยคือ
อวิชชานุสัย อรหันตบุคคลในภูมิทั้งหมดไม่มีอนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยและก็ไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่มีอนุสัยคืออวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ไม่มี
อนุสัยคือกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ฉักกมูลกนัย จบ
ปฏิโลมในสานุสยวาร จบ
สานุสยวาร จบ
๓. ปชหนวาร
อนุโลมบุคคล
เอกมูลกนัย
[๑๓๒] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๖ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชา-
นุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
[๑๓๓] อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๗ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชานุสัย
ใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
[๑๓๔] อนุ. บุคคลใดละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ
วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น
อนุ. บุคคลใดละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๓๕] อนุ. บุคคลใดละทิฏฐานุสัย บุคคลนั้นก็ละวิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ
[๑๓๖] อนุ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย ฯลฯ
อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละวิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๘ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
[๑๓๗] อนุ. บุคคลใดละภวราคานุสัย บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
เอกมูลกนัย จบ
ทุกมูลกนัย
[๑๓๘] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละ
มานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย
ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย
ใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย
ฯลฯ อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับภวราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ทุกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๕๙ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ติกมูลกนัย
[๑๓๙] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย บุคคลนั้น
ก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย บุคคลนั้นก็ละ
ภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชานุสัยมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัย
ติกมูลกนัย จบ
จตุกกมูลกนัย
[๑๔๐] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัย
บุคคลนั้นก็ละวิจิกิจฉานุสัยมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย และทิฏฐานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละทิฏฐานุสัย ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
และละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับทิฏฐานุสัยเป็นต้นนั้น ฯลฯ
จตุกกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๐ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปัญจกมูลกนัย
[๑๔๑] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย ฯลฯ อวิชชานุสัยมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัย
ปัญจกมูลกนัย จบ
ฉักกมูลกนัย
[๑๔๒] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัย บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัยและภวราคานุสัย
ฉักกมูลกนัย จบ
อนุโลมโอกาส
เอกมูลกนัย
[๑๔๓] อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละปฏิฆานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๑ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละมานานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่
ใช่ละกามราคานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นและก็ละกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุจากนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภวราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๒ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
วิ. ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละกามราคานุสัย
[๑๔๔] อนุ. บุคคลละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย ในทุกขเวทนา บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละปฏิฆานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๓ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย ในทุกขเวทนา บุคคลละอวิชชานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นและก็ละปฏิฆานุสัย
[๑๔๕] อนุ. บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละมานานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละ
มานานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละมานานุสัย
อนุ. บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่
ไม่ใช่ละภวราคานุสัย ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นและก็ละภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละมานานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๔ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นใช่ไหม
วิ. ในทุกขเวทนา บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละ
มานานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละมานานุสัย
[๑๔๖] อนุ. บุคคลละทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละทิฏฐานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ
[๑๔๗] อนุ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภวราคานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่
ไม่ใช่ละภวราคานุสัย ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นและก็ละภวราคานุสัย
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๕ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
[๑๔๘] อนุ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
แต่ไม่ใช่ละภวราคานุสัย ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นและก็ละภวราคานุสัย
เอกมูลกนัย จบ
ทุกมูลกนัย
[๑๔๙] อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละ
มานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่
ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละมานานุสัย
และกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละทิฏฐา-
นุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๖ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่
ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย
และกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย ในทุกขเวทนา
บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภว-
ราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่
ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย
และกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย ในทุกขเวทนา บุคคล
ละอวิชชานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย
ทุกมูลกนัย จบ
ติกมูลกนัย
[๑๕๐] อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุใด ก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๗ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยและมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ
บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่
ละปฏิฆานุสัย ในทุกขเวทนา บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและมานานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
ก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัยและมานานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคล
ละอวิชชานุสัย กามราคานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
ในทุกขเวทนา บุคคลละอวิชชานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละ
กามราคานุสัยและมานานุสัย
ติกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๘ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
จตุกกมูลกนัย
[๑๕๑] อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย มานานุสัย และ
ทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ในเวทนา
๒ ในกามธาตุ บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย กามราคานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย ในทุกขเวทนา บุคคลละวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิฆานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและมานา-
นุสัย ฯลฯ
[๑๕๒] อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย
อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย ใน
เวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย กามราคานุสัย มานานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๖๙ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย ในทุกข-
เวทนา บุคคลละอวิชชานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและมานานุสัย
ปัญจกมูลกนัย จบ
ฉักกมูลกนัย
[๑๕๓] อนุ. บุคคลละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด ก็ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัย ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลละอวิชชานุสัย กามราคานุสัย
มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
และภวราคานุสัย ในทุกขเวทนา บุคคลละอวิชชานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย และ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย มานานุสัย และ
ภวราคานุสัย
ฉักกมูลกนัย จบ
อนุโลมปุคคโลกาส
เอกมูลกนัย
[๑๕๔] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละ
ปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๐ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย
ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘๑ ในทุกขเวทนา ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒
ในกามธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละกามราคานุสัยและละ
เฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยนั้น
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละภวราคา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่

เชิงอรรถ :
๑ บุคคล ๘ คือ ท่านผู้ดำรงอยู่ในโสดาปัตติมรรค ๑ โสดาปัตติผล ๑ สกทาคามิมรรค ๑ สกทาคามิผล ๑
อนาคามิมรรค ๑ อนาคามิผล ๑ อรหัตตมรรค ๑ อรหัตตผล ๑ บุคคลที่ ๘ ในที่นี้หมายถึง โสดาปัตติมรรคบุคคล
ซึ่งนับตั้งแต่อรหัตตผลเป็นที่ ๑ ลงมาถึงท่านผู้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติมรรคเป็นลำดับที่ ๘ (อภิ.ปญฺจ.อ. ๑๓๒-๑๙๗/
๓๗๕)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๑ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
[๑๕๕] อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละมานา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย
ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ
บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นนั่น
แหละ ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละปฏิฆานุสัย
และก็ละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยนั้น

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๒ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละปฏิฆานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
[๑๕๖] อนุ. บุคคลใดละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละ
ทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้น แต่ไม่ใช่ละมานานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และใน
รูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละมานานุสัยและ
ก็ละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับมานานุสัยนั้น
อนุ. บุคคลใดละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรค ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ
บุคคลนั้นละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละภวราคานุสัย บุคคลนั้นนั่น
แหละ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละ
ภวราคานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๓ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละมานานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลใดละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละมานานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรค ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละมานานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา
๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลนั้นละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุ
นั้นและก็ละมานานุสัย
[๑๕๗] อนุ. บุคคลใดละทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ
[๑๕๘] อนุ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละภวราคานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ
บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละภวราคานุสัยและละเฉพาะอนุสัยที่
ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับภวราคานุสัยนั้น

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๔ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละวิจิกิจฉานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับวิจิกิจฉานุสัยนั้น
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละวิจิกิจฉานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
[๑๕๙] อนุ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัย
อันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรค ในเวทนา ๓ ในกามธาตุ บุคคล
นั้นละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละภวราคานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ใน
รูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นและก็ละภวราคานุสัย
เอกมูลกนัย จบ
ทุกมูลกนัย
[๑๖๐] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
บุคคลนั้นก็ละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
และปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๕ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้น
ก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคา-
นุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา
๒ ในกามธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละกามราคานุสัย
และละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
ละปฏิฆานุสัยและละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยนั้น แต่ไม่ใช่ละ
กามราคานุสัย
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้น
ก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคา-
นุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้น
ก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
และปฏิฆานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ทุกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๖ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ติกมูลกนัย
[๑๖๑] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิด
จากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิด
จากธาตุนั้น ละมานานุสัยและละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับมานานุสัยนั้น
แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ใน
กามธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัย ละกามราคานุสัย มานานุสัย และละเฉพาะ
อนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคานุสัยเป็นต้นนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
ละปฏิฆานุสัยและละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยนั้น แต่ไม่ใช่ละ
กามราคานุสัยและมานานุสัย
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัย
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุใด
บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย และมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๗ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรค ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละอวิชชา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และมานานุสัย
บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคล
นั้นละอวิชชานุสัยและมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและ
ปฏิฆานุสัย
ติกมูลกนัย จบ
จตุกกมูลกนัย
[๑๖๒] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐา-
นุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย และทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยและ
ทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละมานานุสัยและละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกัน
กับมานานุสัยนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ใน
เวทนา ๒ ในกามธาตุ บุคคลนั้นละวิจิกิจฉานุสัยและทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
ละกามราคานุสัย มานานุสัย และละเฉพาะอนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับกามราคา-
นุสัยเป็นต้นนั้น แต่ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในทุกขเวทนา บุคคล
นั้นละวิจิกิจฉานุสัยและทิฏฐานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น ละปฏิฆานุสัยและละเฉพาะ
อนุสัยที่ตั้งอยู่ในที่เดียวกันกับปฏิฆานุสัยเป็นต้นนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและ
มานานุสัย ฯลฯ
[๑๖๓] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
มีไหม
วิ ไม่มี

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๘ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
ปฏิ. บุคคลใดละภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลนั้นละเฉพาะมานานุสัย
อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และ
วิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรค ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ในกามธาตุ
และในรูปธาตุ อรูปธาตุ บุคคลนั้นละอวิชชานุสัยและมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น
แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย และวิจิกิจฉานุสัย
ปัญจกมูลกนัย จบ
ฉักกมูลกนัย
[๑๖๔] อนุ. บุคคลใดละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย
วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละอวิชชานุสัยอัน
เกิดจากธาตุนั้นมีไหม
วิ. ไม่มี
ปฏิ. บุคคลใดละอวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุใด บุคคลนั้นก็ละกามราคานุสัย
ปฏิฆานุสัย มานานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัยอันเกิดจาก
ธาตุนั้นใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรค ในทุกขเวทนา บุคคลนั้นละ
อวิชชานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย มานานุสัย
ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัย บุคคลนั้นนั่นแหละ ในเวทนา ๒ ใน

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๗๙ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
กามธาตุ บุคคลนั้นละอวิชชานุสัยและมานานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละ
กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย วิจิกิจฉานุสัย และภวราคานุสัย บุคคล
นั้นนั่นแหละ ในรูปธาตุและอรูปธาตุ บุคคลนั้นละอวิชชานุสัย มานานุสัย และ
ภวราคานุสัยอันเกิดจากธาตุนั้น แต่ไม่ใช่ละกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย ทิฏฐานุสัย
และวิจิกิจฉานุสัย
ฉักกมูลกนัย จบ
อนุโลมในปชหนวาร จบ
๓. ปชหนวาร
ปฏิโลมบุคคล
เอกมูลกนัย
[๑๖๕] อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคไม่ใช่ละกามราคานุสัย แต่มิใช่ไม่
่ละมานานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือ
ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและก็ไม่ใช่ละมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคไม่ใช่ละมานานุสัย แต่มิใช่ไม่ละ
กามราคานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือ
ไม่ใช่ละมานานุสัยและก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๘๐ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ
วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ไม่ใช่ละกามราคานุสัย แต่มิใช่ไม่ละวิจิกิจฉานุสัย เว้น
บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว บุคคลที่เหลือไม่ใช่
ละกามราคานุสัยและก็ไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย แต่มิใช่
ไม่ละกามราคานุสัย เว้นบุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว
บุคคลที่เหลือไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละกามราคานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละภวราคานุสัย ฯลฯ
อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคไม่ใช่ละกามราคานุสัย แต่มิใช่
ไม่ละอวิชชานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือ
ไม่ใช่ละกามราคานุสัยและก็ไม่ใช่ละอวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคไม่ใช่ละอวิชชานุสัย แต่มิใช่ไม่ละ
กามราคานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือ ไม่
ใช่ละอวิชชานุสัยและก็ไม่ใช่ละกามราคานุสัย
[๑๖๖] อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย แต่มิใช่ไม่ละ
มานานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือไม่
ใช่ละปฏิฆานุสัยและก็ไม่ใช่ละมานานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคไม่ใช่ละมานานุสัย แต่มิใช่ไม่
ละปฏิฆานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือ
ไม่ใช่ละมานานุสัยและก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๘๑ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ
วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย แต่มิใช่ไม่ละวิจิกิจฉานุสัย เว้นบุคคล
ผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว บุคคลที่เหลือไม่ใช่ละ
ปฏิฆานุสัยและก็ไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย แต่มิใช่
ไม่ละปฏิฆานุสัย เว้นบุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว
บุคคลที่เหลือไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละภวราคานุสัย ฯลฯ
อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย แต่มิใช่ไม่ละ
อวิชชานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือไม่
ใช่ละปฏิฆานุสัยและก็ไม่ใช่ละอวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอนาคามิมรรคไม่ใช่ละอวิชชานุสัย แต่มิใช่ไม่
ละปฏิฆานุสัย เว้นบุคคล ๒ จำพวกผู้พร้อมเพรียงด้วยมรรคแล้ว บุคคลที่เหลือ
ไม่ใช่ละอวิชชานุสัยและก็ไม่ใช่ละปฏิฆานุสัย
[๑๖๗] อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละทิฏฐานุสัย ฯลฯ
วิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ไม่ใช่ละมานานุสัย แต่มิใช่ไม่ละวิจิกิจฉานุสัย เว้นบุคคล
ผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว บุคคลที่เหลือไม่ใช่ละมานา-
นุสัยและก็ไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย แต่มิใช่ไม่
ละมานานุสัย เว้นบุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว บุคคล
ที่เหลือไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่ใช่ละมานานุสัย

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๘๒ }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [๗. อนุสยยมก] ๒. มหาวาร ๓. ปชหนวาร
อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละมานานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละภวราคานุสัย ฯลฯ
อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละมานานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
[๑๖๘] อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละทิฏฐานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละทิฏฐานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่ ฯลฯ
[๑๖๙] อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละภวราคานุสัย
ฯลฯ อวิชชานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย แต่มิใช่ไม่
ละอวิชชานุสัย เว้นบุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว
บุคคลที่เหลือไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัยและก็ไม่ใช่ละอวิชชานุสัย
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัยใช่ไหม
วิ. บุคคลที่ ๘ ไม่ใช่ละอวิชชานุสัย แต่มิใช่ไม่ละวิจิกิจฉานุสัย เว้น
บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยอรหัตตมรรคและบุคคลที่ ๘ แล้ว บุคคลที่เหลือไม่ใช่ละ
อวิชชานุสัยและก็ไม่ใช่ละวิจิกิจฉานุสัย
[๑๗๐] อนุ. บุคคลใดไม่ใช่ละภวราคานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละอวิชชานุสัย
ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. บุคคลใดไม่ใช่ละอวิชชานุสัย บุคคลนั้นก็ไม่ใช่ละภวราคานุสัยใช่ไหม
วิ. ใช่
เอกมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๘ หน้า :๖๘๓ }

ไม่มีความคิดเห็น :

แสดงความคิดเห็น